Poljoprivreda u Novom Pazaru
U gradu Novom Pazaru, prema zvaničnim podacima iz popisa poljoprivrede koji je Republički zavod za statistiku sproveo 2012. godine, 5.032 gazdinstva koristi poljoprivredno zemljište. U najvećem broju imaju oranice i bašte, odnosno najčešće gaje krompir (njih 2.753), a zatim kukuruz za zrno – 2.149 gazdinstava. Prema broju slede poljoprivredna domaćinstva koja proizvode pšenicu i krupnik – 1.758, papriku – 1.594 i paradajz (1.292).
Najveći broj gazdinstava su porodična (99,94%), a ostalo su pravna lica.
Ukupno 493 gazdinstva uzgaja različite ratarske kulture kombinovano, njih 771 bavi se različitim kombinacijama useva i stoke, međutim najviše je onih koja su specijalizovana za proizvodnju mleka (1.233).
Poljoprivredom se u Novom Pazaru bavi 12.433 ljudi, a muškarci prednjače kada je reč o ukupnom broju.
Kada je reč o nosiocima gazdinstava u Novom Pazaru, muškarci su ponovo u prednosti i učestvuju sa 88,05%, dok je udeo žena mnogo manji (11,95%).
Kada je reč o članovima poljoprivrednih domaćinstava, tu su muškarci u manjini i ima ih 37,04%.
Pod poljoprivrednim zemljište u Novom Pazaru nalazi se 10.160 ha. Razvijene su sve grane poljoprivrede osim vinogradarstva, a najplodnije zemljište nalazi se u dolinima reka (Deževske, Raške, Ljudske, Jošanice, Trnavice) i bližoj okolini grada.
Kada je o voćarstvu reč, sa 456 ha zasada dominantna je šljiva čiji se prinos kreće od 15-20 t/ha. Uglavnom preovlađuju čačanske sorte. Razne domaće sorte jabuka gaje se na 170 ha, a prinos se kreće od 25-30 t/ha. Na 13 ha zasada slede kruške, uglavnom domaće sorte, sa prinosom od 13-18 t/ha. Ovde se gaje i maline na 40 ha, sorte vilamet, a prinos je 10-12 t/ha.
U Novom Pazaru se 95% povrtarske proizvodnje odvija na otvorenom, a ostalo je pod plastenicima. Od povrća se na najvećim površinama gaji krompir, na 718 ha, a prinos se kreće između 20-25 t/ha, zatim kupus – 87 ha, sa prinosom od 45-50 t/ha, pa pasulj – 67 ha, sa prinosom od 1,5-1,7 t/ha. Slede crni luk na 53 ha, sa prinosom od 5-6 t/ha, paprika – 33 ha, prinos 18-20 t/ha i paradajz -10 ha, sa prinosom od 30-35 t/ha.
Od ratarskih kultura, sa 2.285 ha, najzastupljenija je pšenica, čiji prinos iznosi 4-5 t/ha. Nešto veći prinos, 5-6 t/ha, ima kukuruz koji se prostire na 818 ha. 570 ha je pod ječmom, a njegov prinos se kreće od 2,5-3 t/ha. Pod ovsem je 256 ha, a njegov prinos kreće se između 2-2,5 t/ha, heljda ja na 54 ha (prinos 1,4-1,6 t/ha), raž je na 40 ha (prinos 3-3,5 t/ha).
Livade i pašnjaci se prostiru na oko 2.500 ha i stočarstvo je dobro razvijeno u ovom kraju. Dominantna stočarska grana je govedarstvo. Ima 7.500 grla, a preovlađuje rasa simental. Ovaca ima 10.000 grla, rase oplemenjene sjeničke. Od starih rasa u stočarstvu ima 48 grla Buše i 490 grla Bivola, a od autohtonih proizvoda sa ovog podneblja izdvajaju se: sjenički sir, sjeničku pršut, sjenička stelja, sjeničko jagnje, pazarski sudžuk, pazarski ćevap, pazarske mantije.
Izvor: agromedia